Posiadanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego przez lekarza nie jest obowiązkowe, jednak na jego wyrobienie decyduje się coraz więcej specjalistów. Daje on większe uprawnienia niż podpis z certyfikatem z ZUS oraz ma moc prawną własnoręcznego podpisu. Co warto wiedzieć o kwalifikowanym podpisie elektronicznym dla lekarza, jakie daje korzyści, do czego można go używać i w czym przewyższa certyfikat z ZUS?

Czym jest kwalifikowany podpis elektroniczny dla lekarza?

Kwalifikowany podpis elektroniczny dla lekarza to rodzaj podpisu elektronicznego, który ma pełną moc prawną podpisu własnoręcznego i jest honorowany w Unii Europejskiej przy podpisywaniu przez lekarza e-recept, dokumentów medycznych, pism urzędowych, umów, e-faktur i innych ważnych dokumentów. Pod tym względem potencjału zastosowania znacznie przewyższa podpis z certyfikatem ZUS, który ma wiele ograniczeń i honorowany jest głównie w systemach medycznych w obrębie ZUS.

Kwalifikowany podpis elektroniczny dla lekarza ma taką samą moc prawną jak podpis własnoręczny, dlatego może posłużyć do podpisywania dokumentów wymagających zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Jednocześnie poświadczenie dokumentu odbywa się w formie zdalnej.

W praktyce lekarskiej, aby uzyskać podpis kwalifikowany należy uzyskać go od wydawane certyfikatowanego dostawcy usług zaufania np. EuroCert. Szczegółowy wykaz tych podmiotów prowadzi Narodowe Centrum Certyfikacji (NCCert).

Sprawdź ofertę podpisów kwalifikowanych

Do czego lekarz może używać podpisu kwalifikowanego?

Kwalifikowany podpis elektroniczny ma szerokie zastosowanie w pracy lekarza, ponieważ służy do podpisywania dokumentów medycznych, w tym recept elektronicznych, skierowań na badania, zaświadczeń lekarskich (np. ZUS ZLA), wyników badań oraz różnego rodzaju opinii i ekspertyz. Ułatwia to codzienną pracę, ponieważ znaczna część dokumentacji może być obsługiwana w ramach elektronicznego obiegu dokumentów. 

Przy podpisywaniu e-recept, skierowań i zaświadczeń wystarczy podpis elektroniczny z certyfikatem ZUS, jednak wielu lekarz decyduje się na wyrobienie pełnoprawnego kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Ma on bowiem szerokie zastosowanie w obszarze prawnym i biznesowym. 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami kwalifikowany podpis elektroniczny może być wykorzystywany przez lekarza w ramach prowadzonej praktyki lekarskiej oraz w sprawach prywatnych, w do podpisywania takich dokumentów jak m.in.: 

  • umów cywilnoprawnych,
  • dokumentów do NFZ,
  • dokumentów do KRS, 
  • e-faktur, 
  • dokumentów przetargowych,
  • pism urzędowych online, 
  • i innych dokumentów wymagających zachowania formy pisemnej.

Z punktu widzenia lekarza istotne jest to, że kwalifikowany podpis elektroniczny honorowany jest w całej Unii Europejskiej oraz coraz częściej w innych krajach, co ułatwia współpracę międzynarodową, w tym świadczenie usług medycznych na rzecz obcokrajowców lub poza Polską. Warunkują to przepisy rozporządzenia eIDAS.

Korzyści z posiadania kwalifikowanego podpisu elektronicznego w pracy lekarza

Posiadanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego przez lekarza daje wiele korzyści i otwiera możliwość podpisywania online dokumentów wymagających formy pisemnej. Znacznie skraca to procesy biznesowe oraz ułatwia prowadzenie praktyki lekarskiej

Najważniejsze zalety kwalifikowanego podpisu elektronicznego dla lekarza to:

  • równoważność e-podpisu z podpisem własnoręcznym w całej Unii Europejskiej,
  • zachowanie mocy prawnej podpisywanej dokumentacji lekarskiej, 
  • ochrona przed nieautoryzowanym dostępem lub modyfikacją treści dokumentów,
  • oszczędność czasu podczas pracy administracyjnej, 
  • oszczędność pieniędzy poprzez brak konieczności drukowania papierowej dokumentacji lekarskiej,
  • zachowanie najwyższego standardu bezpieczeństwa spośród wszystkich podpisów elektronicznych.

Jakie dane zawiera certyfikat podpisu kwalifikowanego lekarza?

Certyfikat podpisu kwalifikowanego lekarza wydawany przez certyfikowanego dostawcę usług zaufania zawiera takie podstawowe dane jak:

  • imię i nazwisko lekarza, 
  • unikalny identyfikator (np. NIP, PESEL),
  • okres ważności certyfikatu, 
  • dane dostawcy usług zaufania,
  • klucz publiczny do weryfikacji podpisu, 

Opcjonalnie: 

  • PWZ – numer prawa do wykonywania zawodu,

Numer prawa wykonywania zawodu lekarza standardowo nie jest ujmowany w certyfikacie kwalifikowanego podpisu. Aby numer prawa wykonywania zawodu znalazł się w certyfikacie kwalifikowanego podpisu, należy na etapie składania wniosku o jego wydanie poprosić dostawcę usług zaufania o umieszczenie tej informacji. Pole stanowi dodatkową przestrzeń w certyfikacie, w której można wpisać numer prawa wykonywania zawodu lekarza, co sprawia, że kwalifikowany podpis elektroniczny staje się jednoznacznie powiązany nie tylko z osobą, ale również z jej statusem zawodowym. Takie rozwiązanie zwiększa wiarygodność, buduje zaufanie pacjentów i instytucji oraz ułatwia identyfikację lekarza bez konieczności odwoływania się do dodatkowych dokumentów.

Chociaż nie istnieje przepis, który wprost nakazywałby umieszczanie numeru prawa wykonywania zawodu lekarza w podpisie kwalifikowanym, to jego stosowanie, choć dobrowolne, jest w praktyce standardem.

Dane te pozwalają na dokładne potwierdzenie tożsamości i uprawnień lekarza do wykonywania przez niego zawodu na terenie Polski oraz innych krajów Unii Europejskiej. Zakres danych zawartych w certyfikacie wydawanym przez dostawcę usług zaufania jest większy niż w przypadku certyfikatu wydawanego przez ZUS i służącego głównie do wystawiania recept elektronicznych. 

Podpis z certyfikatem ZUS wykorzystywany jest głównie w systemach tej instytucji, w tym e-ZUS, PUE ZUS oraz do podpisywania e-recept i dokumentów związanych ubezpieczeniami i świadczeniami. W związku z tym potencjał jego zastosowania jest ograniczony w porównaniu do kwalifikowanego podpisu elektronicznego, które zachowuje moc prawną przy wielu innych dokumentach i gwarantuje wyższy poziom bezpieczeństwa.

Kwalifikowany podpis elektroniczny lekarza zapewnia najwyższy standard zabezpieczeń spośród e-podpisów oraz gwarantuje integralność podpisywanego dokumentu. Każda próba dokonania zmian w treści dokumentu skutkuje unieważnieniem podpisu.

Jak uzyskać kwalifikowany podpis elektroniczny dla lekarza?

Aby uzyskać kwalifikowany podpis elektroniczny dla lekarza, należy skorzystać z usług certyfikowanego dostawcy usług zaufania z listy dostępnej na stronie NCCert.pl. Cała procedura trwa dosłownie kilkanaście minut i wymaga od lekarza potwierdzenia tożsamości za pomocą paszportu lub dowodu osobistego. Poniżej opisano ją krok po kroku. 

  1. Wybór dostawcy usług zaufania – wybierz dostawcę usług zaufania oraz z listy kwalifikowanych dostawców w Polsce np. EuroCert.
  2. Wybór pakietu i finalizacja transakcji – wybierz kwalifikowany podpis elektroniczny karcie (karta kryptograficzna + czytnik) lub kwalifikowany podpis elektroniczny w chmurze, a także okres ważności certyfikatu. Następnie opłać zamówienie w sklepie online.
  3. Weryfikacja tożsamości – przejdź przez proces weryfikacji tożsamości. Polega on na sprawdzeniu poprawności danych na podstawie udostępnionego dokumentu tożsamości (paszport lub dowód osobisty). Cały proces można przejść w ramach weryfikacji online (100% zdalnie bez wychodzenia z domu), wizyty w jednym z autoryzowanych Punktow Partnerskich EuroCert lub wizyty mobilnego weryfikatora, który odwiedzi cię w Twoim gabinecie (usługa VIP).
  4. Uzyskanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego – po pomyślnej weryfikacji dostawca wyda Ci certyfikat kwalifikowany ze wskazanym okresem ważności (1-3 lata). Do tego otrzymasz dostęp do oprogramowania, które jest niezbędne do obsługi kwalifikowanego podpisu elektronicznego zapisanego na karcie kryptograficznej z czytnikiem lub w postaci chmurowej.
  5. Instalacja i aktywacja – zainstaluj oprogramowanie do obsługi e-podpisu oraz aktywuj certyfikat przy użyciu tego oprogramowania. Od tego dnia zacznie liczyć się okres ważności wydanego certyfikatu. Wygenerowanym kwalifikowanym podpisem elektronicznym możesz podpisywać szereg dokumentów wymagających zachowania formy pisemnej, w tym dokumentacji medycznej, e-recept i innych zaświadczeń wydawanych w ramach prowadzonej praktyki lekarskiej.Rekomendujemy, aby po aktywacji kwalifikowanego podpisu elektronicznego, wykonać testowe podpisanie dokumentów. W ten sposób sprawdzi się, czy wszystko oraz zdobędzie wiedzę, która umożliwi swobodne i szybkie podpisywanie dokumentów w przyszłości.

Kup podpis kwalifikowany

Podsumowanie – dlaczego warto, aby lekarz miał kwalifikowany podpis elektroniczny?

Współcześnie posiadanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego to znaczne ułatwienie w codziennej pracy lekarza oraz gwarancja spełnienia najwyższych standardów bezpieczeństwa w elektronicznym obiegu dokumentów. Z powodzeniem może on być wykorzystywany w ramach współpracy międzynarodowej i zachowuje moc prawną podpisu własnoręcznego. Dzięki niemu zaoszczędzisz cenny czas i zadbasz o pełną legalność i moc podpisywanych dokumentów. Lekarz posiadający kwalifikowany podpis elektroniczny działa szybciej, sprawniej oraz jest jeszcze lepiej przygotowany do realizacji usług medycznych i postępującej cyfryzacji służby zdrowia.